Ik had geluk dit jaar: ik was precies met Sint Maarten in Poznan. Sint Maarten (11 november) is een bijzondere dag in deze Poolse stad. Heel Polen viert die dag de Poolse onafhankelijkheid, maar in Poznan merk je al dagen van tevoren dat er een extra speciaal feestje in de lucht hangt. Overal worden Sint-Maartsenscroissants verkocht – mensen staan ervoor in lange rijen. Gelukkig kun je deze lekkernij (waarin onder andere wit maanzaad zit) tegenwoordig het hele jaar eten tijdens een stedentrip Poznan. Zeker proeven dus!
- Hier vind je tips over wat je kunt doen in Polen
- Kijk hier voor adresjes om te overnachten in Polen
- Lees hier over de mogelijke routes naar Polen
- Hier verzamel ik mooie reizen naar Polen van verschillende reisorganisaties
De croissants van Poznan
Die lekkere croissants uit Poznan horen oorspronkelijk bij de viering van Sint Maarten. Je kent hem vast wel: die Romeinse soldaat die in de vierde eeuw tijdens een ijskoude winter zijn jas deelde met een bedelaar. Rondom 11 november werd dit verhaal vaak verteld tijdens preken in de kerken van Poznan. Het verhaal gaat dat Jan Lewicki tijdens een van die preken in 1891 een oproep deed om croissants te gaan maken en uit te delen aan de armen. Hij had daar namelijk over gedroomd en na die droom had hij een hoefijzer gevonden. Dat moest de vorm worden van een lekkernij voor de armen, speciaal voor Sint Maarten. De eerste bakker die ze maakte, was Józef Melzer. Daarna gingen andere bakkers dat ook doen.
Helaas weten we dat dit verhaal niet helemaal kan kloppen. Er zijn advertenties voor de croissants teruggevonden die al dateren uit de decennia voor 1891. Ook is het niets voor de inwoners van Poznan om zomaar croissants uit te delen, want ze staan bekend als gierig, of in ieder geval ondernemend genoeg om overal iets aan te willen verdienen. Hoe dan ook, de croissant is hét symbool van Poznan geworden. Er zijn zelfs souvenirs in de vorm van een croissant verkrijgbaar.
Proef alleen de echte
Het is goed om te weten dat niet iedereen zomaar deze croissants mag maken en verkopen. Er is een commissie die elk jaar croissants beoordeelt en certificaten uitdeelt aan ongeveer 100 bakkers in en om Poznan. Bij die bakkers staan de inwoners van Poznan rond 11 november dus in de rij om hun croissants te kopen. De certificaten gelden trouwens voor een bepaalde hoeveelheid. Soms zijn de bakkers in oktober door hun quotum heen en zijn de croissants dan lastiger te krijgen. Des te lekkerdere smaken ze weer in november, nadat de nieuwe certificaten zijn toegekend!
Croissant-experience
In het Poznań Croissant Museum (Rogalowe Muzeum Poznania) kom je alles te weten over de Sint Maartenscroissant. In de vorm van een soort stand-up comedy krijg je informatie over de geschiedenis en de ingrediënten van de croissant en de geschiedenis, de inwoners en het dialect van Poznań. In 600 jaar oud gebouw (dus geen reconstructie zoals veel andere gebouwen in de historische kern!) mogen vrijwilligers uit het publiek zelf het deeg kneden, platslaan, snijden, vullen en oprollen. Een museum kun je het niet echt noemen, het is meer een ‘experience’.
Groot feest met Sint Maarten
De croissants proeven kan dus het hele jaar en dat zou ik je zeker aanraden tijdens je stedentrip Poznan. Mocht je net als ik precies op 11 november in Poznan zijn, dan kun je behalve de croissants ook de optocht ter ere van ‘Święty Marcin’ en de Poolse onafhankelijkheid niet missen. Volgens de inwoners van Poznan maakt de rest van Polen van het vieren van de onafhankelijkheid óf iets heel saais, of het loopt uit op rellen. In Poznan pakken ze het anders aan en zeggen ze: “Make rogal (croissants), not war!“
In de optocht loopt Sint Maarten mee als Romeinse soldaat, maar ook allerlei andere symbolen van de stad. De precieze samenstelling van de optocht, die wel wat weg heeft van een carnavalsoptocht, verschilt per jaar. Ik zag onder andere de geiten van Poznan, de Enigma en deze Bamberka (waarvan een beeld staat bij restaurant Bamberka) langskomen.
De route van de optocht kan (afhankelijk van wegwerkzaamheden) variëren. Hiervoor kun je het beste informeren bij Poznan Travel.
Nieuwsgierig geworden? Je ziet de optocht (en de croissants) ook in deze video van mijn bezoek aan Poznan.
Ik werd uitgenodigd om Poznan te bezoeken voor Stralend Polen.
Deze blogpost kan affiliatelinks bevatten. Als jij via zo’n link iets koopt of boekt, krijg ik een kleine vergoeding. Dit gebeurt anoniem en kost jou niets extra’s. Samenwerkingen en affiliatelinks stellen mij in staat om deze website te onderhouden en jou van informatie te blijven voorzien. Meer hierover lees je in mijn disclaimer/privacyverklaring.
